1
2
4
3
5
6
7
8
9
11
12
13
14
15
r3
16
p5
P6
s1

Αποκατάσταση και Χρήση Ανατολικού Νεωρίου στο Λιμάνι του Ηρακλείου

3ο Βραβείο Πανελλήνιου Αρχιτεκτονικού Διαγωνισμού
Τόπος: Ηράκλειο, Κρήτη
Έτος: 2008
Εργοδότης: Δήμος Ηρακλείου
Επιφάνεια: 2.168 m²

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΕΣ:

Θ. Ξάνθη,

Θ. Ανδρουλάκης,

Γ. Ζακυνθινός

ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΕΣ:

Γ. Καραμπάτσου, Ν. Κεχαγιάς,

Γ. Κουμερτάς, Τ. Σπυρίδωνος,

Μ. Χανιώτη

Η/Μ ΜΕΛΕΤΗ:

Η/Μ  ΕΠΕ,

Κ. Ζαχάριος

ΑΚΟΥΣΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ:

Θ. Νιαουνάκης

Επανάχρηση δεν σημαίνει αναίρεση της συμβολικής παρακαταθήκης ενός ιστορικού κελύφους. Σημαίνει ‘επαναβίωση’ και ‘επανασημασιοδότησή’ του, ώστε να παραμείνει στη μνήμη και τη ζωή της πόλης. Η πρόταση προσπαθεί να πειθαρχήσει εκφραστικά στην ‘ανακουφιστική σιωπή’ και δομική λιτότητα του μνημείου και όχι να μεταχειριστεί το κέλυφος σαν πεδίο ‘δημιουργικής ιδιαιτερότητας’. Επιχειρεί να αναδείξει και να ζωογονήσει τον εσωτερικό όγκο με στόχο να επανακατοικηθεί το ίδιο το κτίσμα και όχι απλά να ‘στεγάσει’ μια νέα κατασκευή. Αναζητήθηκε μια ροή κινήσεων, που θα ενοποιεί τη συνολική, εσωτερική λειτουργία των τριών κτηρίων και ταυτόχρονα θα δημιουργεί τους χώρους -τους μικρότερους τόπους- των νέων χρήσεων. Το Αρσενάλι παραμένει ένα πέρασμα-δρόμος, η διαδρομή του όμως επεκτείνεται και εμπλουτίζεται με μια αλληλουχία από κεκλιμένα επίπεδα και ανισοϋψή πατάρια, που δημιουργούν τις γαλαρίες των εκθεσιακών χώρων, λειτουργώντας ταυτόχρονα σαν εξώστες για τα εσωτερικά δρώμενα και σαν πλατώματα-‘καταστρώματα’ συλλογικών δράσεων. Ο επισκέπτης ανακτά το ‘θετικό κενό’ των θόλων, προσεγγίζει και παρατηρεί την τεχνοδομία τους και αποκτά μια νέα αντίληψη του χώρου με στοχευμένες οπτικές φυγές και θέες. Το νεώριο λειτουργεί σαν εκθεσιακός χώρος, με δυνατότητα να δεχθεί ομαδικές πολιτιστικές δράσεις στις επιμέρους χωρικές ενότητες. Το δυτικό πατάρι επεκτείνεται σαν εξώστης με θέα προς το Ενετικό λιμάνι και φιλοξενεί το κυλικείο. Οι χώροι των δεξαμενών φιλοξενούν θεατρικές και μουσικές παραστάσεις παίρνοντας φως από τα δρώμενα της τέχνης. Ο πρώτος θόλος επεκτείνει τη διαδρομή του εκθεσιακού χώρου λειτουργώντας παράλληλα σαν φουαγιέ του χώρου εκδηλώσεων στον δεύτερο θόλο. Οι χώροι αποκτούν άμεση πρόσβαση από τον εξωτερικό χώρο στη στάθμη των παταριών και δυνατότητα αυτόνομης λειτουργίας. Η αποθήκη του αλατιού στεγάζει ένα νεανικό εργαστήρι μουσικής/οργανοποιίας με αναφορά στην πλατεία του Τελωνείου. Για όλες τις νέες κατασκευές επιλέχθηκε ένα ενιαίο, αυτοφερόμενο δομικό σύστημα από μέταλλο και ξύλο, απλής οικοδομικής τεχνολογίας, που χωρίς να μιμείται, στήνει ξανά τις σκαλωσιές του ναυπηγείου.